Perakende Okulum Mağazacılığı Uzmanından Öğrenin
Sosyal sigortalar uygulamasında, yukarıda da açıkladığımız gibi, gerek Kurumun Kanundan doğan yükümlerini yerine getirebilmesi, gerek sistemin istendiği gibi çalışabilmesi ve gerekse sigortalıların SSK tarafından sağlanan haklardan yararlanabilmesi için işverenlerle Kurum arasında işbirliği gerekir. İşte bu amaçla SSK, işverenlerin işyerleri ve sigortalıları ile ilgili bilgileri en kısa zamanda Kuruma bildirmelerini öngörmektedir.
SSK bu amaçla işverene birçok bildirim yükümü, dolayısıyla belge ve bildirge verme zorunluluğu getirmiştir. Bu bildirgeler, işyerinin açılmasından başlayarak sigortalının işten ayrılmasına kadar geçen zaman dilimi arasında verilmekte, işyerinde olan bitenden Kurumun haberdar edilmesine çalışılmaktadır. Bu bildirimler ve bildirimlerin yapılmasında kullanılacak belgeler aşağıda incelenmektedir.
İşyeri Bildirgesi
İşyerinde sigortalı çalıştıran, böyle bir işyerini devir alan veya bu nitelikte işyeri kendisine intikal eden işveren, Kanunun 8 inci maddesi gereğince vermekle yükümlü olduğu “İşyeri Bildirgesi”ni, işyerinin kurulu olduğu yeri çevresine alan ilgili Üniteye “alındı belgesi” karşılığında doğrudan verir veya iadeli taahhütlü olarak gönderir. (Bkz. Ek.1). Aynı işverenin, birden fazla işyeri kurması veya devir alması yahut kendisine intikal etmesi halinde her işyeri için ayrı bildirge düzenlenir. İşveren, kendisinden iş alan aracı ile başka bir işverene iş görme edimini yerine getirmek üzere geçici olarak sigortalısını devrettiği işverenin adını ve soyadını, ikametgâhını, varsa işyeri adresini, aracının işe başladığı; geçici olarak sigortalısını devrettiği tarihten itibaren aralarında düzenlenen sözleşme ile birlikte en geç bir ay içinde ilgili Üniteye yazılı olarak bildirmek zorundadır.
İşverenler işyeri bildirgelerini en geç ne zaman vermek zorundadırlar?
Bildirilen her işyeri için Kurumca 15 rakamlı bir sicil numarası verilir ve bu numara işverene tebliğ edilir. İşverence, “İşyeri Bildirgesi” iki nüsha düzenlenip, en geç sigortalı çalıştırılmaya başlandığı tarihte işyerini çevresine alan Üniteye verilir. Bu bildirgenin bir nüshası “alındı belgesi” yerine geçmek üzere işverene iade edilir.
Sigortalı İşe Giriş Bildirgesi
SSK’nın işverenlere yüklediği diğer bir önemli yükümlülük de sigortalıları bildirmektir. Böylece Kurum işverenlerin çalıştırdıkları sigortalılar hakkında bilgi sahibi olabilecek ve sigorta işlemlerini sağlıklı bir şekilde gerçekleştirebilecektir. İşverence işe alınacak sigortalılar için nüfus cüzdanlarına göre üçer nüsha ve fotoğraflı olarak düzenlenecek “Sigortalı İşe Giriş Bildirgesi” sigortalı işe başlatılmadan önce ilgili Üniteye doğrudan verilir veya iadeli taahhütlü olarak gönderilir (Bkz. Ek.2).İnşaat işyerlerinde işe başlatılacak kimseler için işe başlatıldığı gün Kuruma veya iadeli taahhütlü olarak postaya verilen işe giriş bildirgeleri ile Kuruma ilk defa işyeri bildirgesi verilen işyerlerinde işe alınan işçiler için en geç bir ay içinde Kuruma verilen veya iadeli taahhütlü olarak gönderilen işe giriş bildirgeleri de süresi içinde verilmiş sayılır (SSK.m.9).
Buna karşın fiilen veya kayden çalıştığı tespit edilen sigortalılara ait olup SSK uyarınca Kuruma verilmesi gereken belgelerin, yapılan tebligata rağmen bir ay içinde verilmemesi veya noksan verilmesi halinde, bu belgeler Kurumca resen (kendiliğinden) düzenlenir (SSK.m.79).
İşveren işe aldığı sigortalılar için nüfus cüzdanlarına göre düzenleyeceği üçer nüsha fotoğraflı düzenleyeceği işe giriş bildirgelerini sigortalıyı işe başlatmadan önce Kuruma doğrudan vermek veya iadeli taahhütlü olarak göndermek zorundadır. Daha önce sigortalı olup herhangi bir sebeple sigortalılık niteliği son bulan kimselerin yeniden çalıştırılmaya başlanması halinde de belirtilen bildirimin yapılması gerekmektedir. Ancak, bu durumda olanlar için farklı bir belge kullanılmamakta, (Ek.2)’de yer alan formun üst kısmındaki tekrar hanesi işaretlendikten sonra gerekli bilgiler doldurulmaktadır.
Daha önce sigortalı olan bir kişiyi işe alan işveren, bu sigortalı için hangi belgeyi düzenleyecektir?
Sigortalının kendisi de, çalışmaya başladığını, çalışmaya başladığı tarihten itibaren en geç 30 gün içinde “Sigortalı Bildirim Belgesi” ile ilgili Üniteye bildirir. Sigortalı tarafından iki nüsha olarak doldurulan belge Ünitece alınıp genel evrak numarası işlendikten sonra bir nüshası sigortalıya geri verilir.(Bkz. Ek.3)
Sigortalının bildirimi ile işverenin bildirimi arasında farklılık olduğu takdirde, Ünitece durum taahhütlü bir yazıyla sigortalıya ve gerekirse işverene bildirilir. Bir sigortalıya birden fazla sigorta sicil numarası verilmesi halinde, ilk çalışma nedeniyle verilen sigorta sicil numarası geçerli (ipka) olur, sonraki çalışmalarıyla ilgili sigorta sicil numaraları ise iptal edilir. Fiilen çalışılmadığı veya sigortalılık niteliği taşımadığı halde gerçek dışı bildirime dayalı olarak yersiz yapıldığı anlaşılan tescil işlemleri iptal edilir. Sigortaya tabi olarak ilk defa çalıştırılanlara, Kurumca “Sigorta Sicil Kartı” verilir.
Primler ve Prim Belgeleri
Sosyal Sigorta Primlerine İlişkin Bilgiler
Daha önce de belirttiğimiz gibi, sosyal sigortalarca yapılan yardım ve ödemelerle, Kurumun yönetim giderlerini karşılamak üzere her sigorta kolu için prim alınır. Primler, sigortalının prime esas kazancı üzerinden belli oranlarda sigortalı, işveren ve devletçe ödenir.
SSK’ya göre çeşitli sigorta kolları bakımından prime esas kazanç üzerinden alınacak primlerin oranları ve bunların tarafların payına düşen miktarları şu şekilde gösterilebilir:
Yukarıda bahsedilen primler sigortalının prime esas kazancı üzerinden işverence kesilmekte ve Kuruma yatırılmaktadır. Prime esas kazanç, başka bir deyişle prim miktarına ilişkin matrahın hesabında sigortalıya yapılan bir kısım ödemeler dikkate alınır. Bu ödemeler sigortalının o ay içinde hak ettiği ücretler; sigortalıya o ay içinde ödenen prim, ikramiye ve bu nitelikteki tutarlarla, idare ve yargı organlarınca verilen kararlar gereği sigortalıya o ay için yapılan ücret ödemelerini kapsar (SSK.m.77/1). Ancak, ölüm, doğum ve evlenme yardımları, yolluklar, kıdem ve ihbar tazminatları ve kasa tazminatları, ayni yardımlar ile miktarları her yıl Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca belirlenecek yemek, çocuk ve aile zamları sigorta primlerinin hesabına esas tutulacak kazancın saptanmasında dikkate alınmaz. Dolayısıyla, bunların dışında her ne ad altında ödeme yapılırsa yapılsın, tüm ödemeler prime tabi tutulur (SSK.m.77/2).
Sosyal Sigortalarda prime esas kazancın hesaplanmasında sigortalının hangi gelirleri dikkate alınır?
Prim hesabına esas alınan kazanç, sigortalıya bir ay içinde ödenen ve kazanç kavramına giren ücretler toplamıdır. Günlük kazanç ise, bir ay için hesaplanacak prime esas kazançların otuzda biridir (SSK.m.79/2).
SSK gereğince alınacak prim ve verilecek ödeneklerin hesabına esas tutulacak günlük kazancın alt sınırı 4857 sayılı İş Kanununun 39 uncu maddesine göre 16 yaşından büyükler için belirlenen günlük asgarî ücrettir; üst sınırı ise günlük asgarî ücretin 6,5 katıdır. Böylece Kanunla belirlenmiş alt ve üst sınırların güncellenmesi söz konusu olabilecek, alt ve üst sınır her asgari ücret artışında artacak ve enflasyonun olumsuz etkilerinden korunabilecektir.
Bu düzenlemenin anlamı şudur: Eğer sigortalının günlük kazancı alt sınırın altında ise sigortalı için primler alt sınırdan ödenecektir. Tersi bir durumda, yani sigortalının günlük kazancının üst sınırın üzerinde olması halinde ise prim üst sınırdan ödenecektir. Ancak sigortalının günlük kazancının alt sınırın altında olması halinde, bu kazanç ile alt sınır arasındaki farka ait sigorta primlerinin tümünü işveren öder (SSK.m.78/3). Sigortalının yukarıdaki düzenlemelere göre belirlenen kazancı taban ve tavan arasında ise; primler, hesaplanan bu tutar üzerinden ödenir.
Prime esas kazancı 900 YTL/ay olan bir sigortalı için ödenecek malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası prim tutarını bulunuz.
Primler, SSK m.79’da belirtilen belgelerle belgelenerek; SSK m.80’deki esaslara göre Kuruma ödenir. İşverenler hesapladıkları ve belgeledikleri primleri, sigortalının kazancından kestiği tutara kendi payını da ekleyerek en geç ertesi ayın sonuna kadar Kuruma yatırmakla yükümlüdür (SSK.m.80/1).
Primlerin ödenmesinden ilke olarak işverenin kendisi sorumludur. Ancak yetki sınırları çerçevesinde primlerin ödenmesi yükümlülüğünden işveren vekili de Kuruma karşı işveren gibi sorumlu tutulmuştur (SSK.m.80/9).
SSK uygulamasında prime esas kazanç alt ve üst sınırı uygulamasının anlamı nedir?
Prim Belgeleri
Daha önce de belirttiğimiz gibi, sosyal sigorta primleri, Sosyal Sigortalar uygulamasının temel finansman kaynağıdır. Bu anlamda, primlerin gereği gibi ve zamanında ödenmesi çok önemlidir. O yüzden, primlerin ödendiğinin belgelenmesi, bundan sigortalıların ve Kurumun haberdar edilmesi gerekir.
Bu arada önemle belirtmek gerekir ki, aşağıda inceleyeceğimiz belge ve bilgilerin verilmesi ile primlerin ödenmesi hususu SSK’da birbirinden ayrılmıştır. Diğer bir ifade ile prim belgelerinin düzenlenip Kuruma verilmesi yükümlülüğü, prim ödeme yükümlülüğünden bağımsız bir yükümlülüktür. Her iki yükümlülüğe uymamanın yaptırımı da ayrı ayrı düzenlenmiştir.
Aylık Prim ve Hizmet Belgesi
İşveren, bir ay içinde gerek kendisinin çalıştırdığı, gerek 4857 sayılı İş Kanununun 7 nci maddesine göre iş görme edimini yerine getirmek üzere başka işverene geçici olarak devrettiği sigortalıların; 1.Sigorta Sicil Numaralarını, 2.T.C. kimlik numaralarını, 3.Ad ve soyadlarını, 4.Sigorta, işsizlik ve aylık sosyal güvenlik destek primlerini, 5.Prime esas kazançlar tutarını, 6.Prim ödeme gün sayılarını, 7.Varsa serbest muhasebecisinin, serbest muhasebeci mali müşavirinin adını ve soyadını, bunların mesleki oda kayıt numarasını ve imzaları ile gerekli diğer bilgileri taşıyan, Aylık Prim ve Hizmet Belgesini (Bkz. Ek.4)en geç ait olduğu ayı izleyen ayın sonuna kadar ilgili Üniteye vermekle veya Acele Posta Servisi (APS), iadeli taahhütlü ya da taahhütlü olarak göndermekle, sigortalı çalıştırmadığı takdirde ise bu hususu bir ay içinde ilgili Üniteye yazılı olarak bildirmekle yükümlüdür. Aylık Prim ve Hizmet Belgesi, her işyeri için ve sigortalıların tabi oldukları sigorta kolları ve farklı prim oranları nazara alınarak ayrı ayrı düzenlenir.
Belgelerde, sigortalılar, sigorta sicil numaralarına göre küçükten büyüğe doğru sıralanır. Aylık Prim ve Hizmet Belgesi üç nüsha düzenlenir. Birinci nüshası ilgili Üniteye verilir, ikinci nüshası işveren veya aracı ya da sigortalıyı devir alan tarafından saklanır. Ünitece tasdikli üçüncü nüshası ise Kuruma verilmesi gereken ayın sonundan, müteakip belgenin verilmesi gereken ayın sonuna kadar işyerinde sigortalıların görebileceği bir yere asılır. Şu kadar ki, aynı işverene ait olup tek bir sicil numarası verilmiş olan birden fazla işyerine de, Aylık Prim ve Hizmet Belgesinin işverence çoğaltılarak ilgili Ünitece tasdikini müteakip yine aynı süre içerisinde sigortalıların görebilecekleri bir yere asılması zorunludur.
İşverenler Aylık Prim ve Hizmet Belgesini kaç nüsha ve ne şekilde düzenlemek zorundadırlar?
Bu belgelerin, İnternet de dâhil olmak üzere her türlü elektronik bilgi iletişim araç ve ortam ile Kuruma gönderilmesi ve Kurumca üretilen kontrol kodunu (referans numarasını) içeren bilgisayar dökümünün işyerine asılması halinde ayrıca Kurum tarafından tasdik koşulu aranmaz.
Aylık Prim ve Hizmet Belgesi ile birlikte ay içinde (30) günden az çalışan veya eksik ücret ödenen sigortalılara ilişkin;
1. İstirahatlı olduğunu gösteren resmi kuruluşlara ait sağlık tesisleri veya işyeri hekimlerince düzenlenmiş hekim raporu,
2. Ücretsiz izinli olduğunu kanıtlayan izin belgesi,
3. Disiplin cezası uygulaması, gözaltına alınması, tutukluluk haline ilişkin belgeler,
4. Kısmi süreli çalışmalara ait yazılı iş sözleşmesi,
5. En az işverenin imzasını taşıyan puantaj kayıtları,
6. Grev, lokavt, genel hayatı etkileyen olaylar, doğal afetler nedeniyle işyerinde faaliyetin durdurulduğunu veya işe ara verildiğini gösteren ilgili resmi makamlardan alınan yazı örneği, sigortalıların eksik gün bildirimine ilişkin bilgi formu ekinde ilgili Üniteye verilir veya Acele Posta Servisi (APS), iadeli taahhütlü ya da taahhütlü olarak gönderilir. (Bkz. Ek.5)
İşverenler bir ay içinde eksik çalışan sigortalıların durumunu Kuruma nasıl bildirirler?
Toplu iş sözleşmesi yapılan işyerleriyle kamu işyerlerinde çalışan sigortalılara ilişkin eksik bildirimlerin nedenlerinin işverenler tarafından bir yazı ile Kuruma bildirilmesi halinde, bu durumdaki sigortalılar için belge aranmaz.
Kurumun prim tahsilâtı, tescil, tahsis ve sağlık hizmetleri uygulamalarından Kurumca tespit edilecek belge ve işlemler, Kurumca belirlenecek esas ve usullerle İnternet ve her türlü elektronik bilgi iletişim, araç ve ortamı ve benzeri araçlar üzerinden yapılabilir ve arşivlenebilir. Elektronik ortamda bilgi ve belge istenebilir veya bilgi ve belge verilebilir.
Kurum, faaliyetleriyle ilgili belgelerin asıllarını veya mümkün olmadığı hallerde doğruluğundan şüphe duyulmayacak kopyalarını ve yazıların makine ile alınmış suretlerini saklamak zorundadır. Bu belgeler mikrofilm, mikro fiş şeklinde veya elektronik, manyetik ya da benzeri ortamlarda saklanabilir.
Elektronik veya bilgi işlem ortamında yapılanlar dâhil, her türlü işlemlerin ve arşivlenen bilgilerin tespit ve belgelendirilmesinde Kurumun kayıtları esas alınır. Bu bilgi ve belgeler adli ve idari merciler nezdinde geçerlidir.
Kurum, İnternet ve her türlü elektronik bilgi iletişim araç ve ortamı ile benzeri araçlar üzerinden bilgi alışverişinin yapılmasına ilişkin koşulları belirlemek, Kurum ve işveren arasındaki ilişkiler ile tarafların birbirlerine karşı olan hak ve yükümlülüklerini düzenlemek için sözleşmeler yapabilir.
SSK’da 2004 yılında yapılan değişiklikle Aylık Prim ve Hizmet Belgesinin Kuruma gönderilmesinde, işyerinin ve belgenin niteliği, çalıştırılan sigortalı sayısı, illerin gelişmişlik durumu ile bilişim ve teknoloji alanındaki gelişmeler gibi hususları dikkate alarak, işverenleri zorunlu tutmaya Kurum Yönetim Kurulunun yetkili olacağı, bu ölçütlere göre belirlenen işverenlerin söz konusu belgeyi ait olduğu ayın sonuna kadar internet ortamında e-bildirge (elektronik, internet ortamında yapılan) ile Kuruma vermemeleri halinde SSK’nın 140. maddesinin c. fıkrasına göre işlem yapılacağı hüküm altına alınmıştır. Kurum Yönetim Kurulu da 2004 yılının Mayıs ayından itibaren tüm illerde Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinin, 1-7 arası sigortalı çalıştıran işverenler bakımından isteğe bağlı; 8 (dâhil) ve daha fazla sigortalı çalıştıran işverenlerin ise zorunlu olarak internet ortamında gönderilmesine karar vermiştir.
Sigortalı Hesap Fişi
İşten ayrılan veya ölen sigortalıların hak sahiplerine malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarından tahsis yapılması için Kuruma başvurmaları halinde işveren, sigortalının Aylık Prim ve Hizmet Belgesini henüz Kuruma göndermediği süreye ait çalışmasını göstermek üzere Sigortalı Hesap Fişini düzenlemek ve bu belgeyi, durumun kendisine bildirildiği tarihten itibaren en geç yedi gün içinde Kuruma vermek zorundadır. (Bkz. Ek.6)
Bu fişler, üç nüsha olarak düzenlenir. İlk iki nüshası Kuruma gönderilir, üçüncü nüshası işverence saklanır. Sigortalı hesap fişine kaydedilen bilgiler, ayrıca Aylık Prim ve Hizmet Belgesinde de gösterilir.
Yasal verilme süresi geçirildikten sonra Kuruma verilen Aylık Prim ve Hizmet Belgesi, Kurumca gerekli görülen hallerde, muhteviyatının; fiilen veya işyeri kayıtlarından tespit edilecek her türlü bilgi ya da kamu kuruluşları tarafından düzenlenen belge veya alınan bilgi ile doğrulanması halinde işleme konulur.
SSK uygulamasında Sigortalı Hesap Fişi nedir? Hangi amaçla kullanılır?
İş Kazası, Meslek Hastalığı, Hastalık ve Analık Sigortalarında Bildirimler
İş Kazası ve Meslek Hastalığını Bildirme
Daha önce de belirttiğimiz gibi, işveren işyerinde meydana gelen iş kazasını, o yer yetkili zabıtasına derhal ve Kuruma en geç kazadan sonraki iki gün içinde yazı ile bildirmek zorundadır (SSK.m.27). Aynı şekilde, sigortalının meslek hastalığına tutulduğunu öğrenen ya da bu durum kendisine bildirilen işveren, yine iki gün içinde Kuruma bildirimde bulunmakla yükümlüdür (SSK.m.28). Her iki bildirim de örneği Kurumca hazırlanan haber verme kâğıtlarının doldurulması ile yapılır. Ekleyelim ki, işverenin iş kazasını aynı süre içinde bir yazı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının ilgili Bölge Müdürlüğüne bildirmesi yükümlülüğü de vardır (İş K.m.77, f.3).
İşyerinde bir iş kazası olduğunu öğrenen işveren bu durumu hangi mercilere bildirecektir?
Sağlık Muayenesine İlişkin Belgeler
İş kazaları ve meslek hastalıkları ile hastalık ve analık sigortaları çerçevesinde sağlık yardımlarından yararlanabilmek için bazı belgelerin düzenlenmesi gerekmektedir. Bu belgeler arasında sağlık karneleri, vizite kâğıtları ve sağlık belgeleri sayılabilir. İş kazaları ve meslek hastalıkları ile hastalık ve analık sigortaları hem sigortalılara ve hem de sigortalıların yakınlarına sağlık yardımları yapılmasını öngören sigorta kollarıdır. Ancak, gerek sigortalının ve gerekse yakınlarının belirtilen sağlık yardımlarından yararlanabilmeleri için SSK ve buna bağlı olarak çıkarılan Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği (SSİY) çeşitli bildirimler yapılmasını ve çeşitli belgeler düzenlenmesini öngörmüştür.
İşveren, Kurum tarafından bildirilen, sigortalılar ile eş ve geçindirmekle yükümlü oldukları çocukları, ana ve babalarının muayene ve tedavi için başvuracakları hekim ve ebelerle sağlık tesislerinin adları ve adreslerini, bir liste halinde ve herkesin görebileceği bir yere asmak suretiyle sigortalılara duyurur.
Muayene ve Tedavi İçin İşverenlerin Düzenleyeceği Belgeler:
A. Sigortalılar için:
Sigortalının gerek iş kazası, meslek hastalığı, gerekse hastalık ve analık halleri için, işverence biri asıl olmak üzere iki nüsha olarak düzenlenecek vizite kâğıdına adı ve soyadı, doğum tarihi, sicil numarası, T.C. Kimlik Numarası, işe giriş tarihi, viziteye çıkmak için işyerinden ayrıldığı tarih ve saat, prim ödeme halinin sona erip ermediği, ermiş ise tarihi, iş kazası vakalarında, ayrıca olay tarihindeki işçi sayısı, sigortalının yaptığı iş ve bu işin mahiyeti, iş kazasının oluş şekli, vuku bulduğu yer, tarih ve saati, olay günündeki işbaşı saati, tanıkların ad ve soyadları ile birlikte (Bkz. Ek.7):
a. Sigortalıların sağlık yardımı, protez araç ve gereçlerinin standartlara uygun olarak sağlanması, takılması, onarılması, yenilenmesi ile gerekli hallerde muayene ve tedavi için yurtiçinde başka bir yere gönderilmesi halinde verilecek yol parası ve zaruri masraf karşılığı yardımlarından yararlanabilmesi için düzenlenen vizite kâğıtlarında, sigortalının viziteye çıktığı tarihten önceki bir yıl içinde en az 90 gün hastalık sigortası primi ödeme gün sayısı,
b. Hastalık ve analık hallerinde, hastalık sebebiyle geçici iş göremezliğin başladığı veya doğumun vuku bulduğu tarihten önceki bir yıl içinde prim ödeme gün sayısı,
c. İş kazaları, meslek hastalığı, hastalık ve sigortalı kadının analığı hallerinde, sigortalının olay tarihinden önceki üç takvim ayı içinde, aylar itibariyle elde ettiği prime esas tutulan kazançları ile bu süre içindeki prim ödeme gün sayıları, hususlarının da rakam ve yazı ile kaydedilmesi gereklidir.
B. Eş ve çocuklar için:
a. Sigortalının eş ve geçindirmekle yükümlü olduğu çocukları için işveren tarafından düzenlenen vizite kâğıdına sigortalının adı ve soyadı, sicil numarası, T.C. kimlik numarası, işe giriş tarihi, eş veya çocuğun adı ve soyadı, sigortalıya yakınlığı T.C. kimlik numarası ile birlikte; (Bkz. Ek.8)
1. Sigortalının prim ödeme halinin sona erip ermediği,
2.Eş ve çocukların viziteye çıkış tarihinden önceki bir yıl içinde sigortalının prim ödeme gün sayısının da (rakam ve yazı ile kaydedilecektir.) yazılması gereklidir.
b. Sigortalının eş ve geçindirmekle yükümlü olduğu çocuklarının hastalıkları halinde, sağlık yardımlarından kolaylıkla yararlanabilmelerinin sağlanması bakımından düzenlenen altı ay geçerli sağlık belgesinin önyüzü işverenlerce tanzim edilir. Söz konusu belgenin geçerlilik süresi, işverence düzenlendiği tarihten başlayarak altı aydır. “Sağlık Belgesi” nin ön tarafına işverenlerce;
1. Sigortalının, adı, soyadı, sigorta sicil numarası, T.C. kimlik numarası, işe giriş tarihi, prim ödeme hali sona ermişse tarihi ve düzenlenme tarihi,
2. Eş ve çocuğun, soyadı, adı, T.C. kimlik numarası, doğum yeri, doğum tarihi, sigortalıya yakınlığı ve oturma adresi,
3. Ayrıca belgenin düzenlendiği tarihten önceki bir yıl içindeki 120 gün prim ödeme süreleriyle, bununla ilgili aylar yazılarak, işyerinin numarası, ünvanı ve adresi de kaydedildikten sonra, işyeri mühür veya kaşesi basılıp işveren yahut işveren vekili tarafından imzalanır. Bu belgeler sigortalıların işyerlerinin kurulu bulunduğu yerde ikamet eden eş ve geçindirmekle yükümlü oldukları çocukları için iki nüsha düzenlenir.
C. Ana ve babalar için:
Sigortalıların geçindirmekle yükümlü oldukları ana ve babalarının muayene ve tedavileri için Kurum hekimi ve sağlık tesislerine başvurularında gösterilmek üzere, kendilerine Kurumca düzenlenen sağlık karnesi ile işverence düzenlenen sağlık belgesi verilir. Altı ay için geçerli olan sağlık belgesinin ön yüzü, fotoğraflı olarak, sigortalıların işverenlerince düzenlenir.
SSK uygulamasında sağlık yardımlarına ve muayenelere ilişkin belgeler hangileridir?
İşten Ayrılma Bildirimi
İşsizlik sigortasını düzenleyen 4447 sayılı Kanuna göre işsiz kalan sigortalılar süresi içinde Türkiye İş Kurumuna şahsen başvurarak kendilerini kaydettirmek zorundadırlar (m.51, f.1). Öte yandan Kanun, işveren açısından da bildirim yükümü getirmiştir. Bu amaçla işveren, hizmet akdi sona eren sigortalı işsiz hakkında, hizmet akdinin sona erdiği tarihten itibaren 15 gün içinde 3 nüsha işten ayrılma bildirgesini (Bkz. Ek. 9) düzenleyerek bu süre içerisinde, bir nüshasının işyerinin bulunduğu yerdeki İŞKUR’a (Türkiye İş Kurumuna) ulaşmasını sağlar, bir nüshasını sigortalı işsize verir, diğer nüshasını da işyerinde saklar.
Bu belgenin düzenlenmesindeki amaç, bir yandan işsizlik durumunun sebepleriyle birlikte belgelenmesi, diğer yandan da İŞKUR’un işsizlik durumu hakkında bilgi sahibi olarak işsizlik sigortası işlemlerine başlayabilmesidir.