Üretim Ögeleri

Ekonomik sistemler arasındaki farklılık ya da benzerliklerin, sahip olunan kaynakların yani üretim öğelerinin kontrol edilişi ve mülkiyet şeklinden kaynaklandığını daha önce vurgulamıştık.

Üretim öğeleri, gereksinmelerin karşılanması amacıyla mal ve hizmet üretiminde yararlanılan, bir ülkenin sahip olduğu temel kaynaklardır. Klâsik yaklaşımda üretim öğeleri, emek (işgücü), sermaye (kapital) ve doğal kaynaklar olarak ele alınır. Günümüzde klâsik üretim öğelerine, girişimci ve teknoloji eklenmiştir.

– Emek (işgücü), işletmelerde üretimi ortaya koyan insan kaynağını ifade eder. Emek faktörü, üretimi gerçekleştirenlerin fiziksel ve düşünsel katkılarını içerir. Bir inşaat işçisi kas gücünü ya da fiziksel gücünü kullanır. Bu inşaatın mühendisi ise, düşünsel bir emek ortaya koymaktadır. İşgücü öğesi ile birlikte ele aldığımız girişimci üretim faaliyetinin gerçekleştirilmesinde önemli rol oynar.

– Girişimci, mal veya hizmet üretimi için üretim öğelerini bir araya getirilmesini sağlayan kişidir. Bu konuda daha fazla bilgiyi Ünitenin sonunda bulacaksınız. Girişimcinin temel amacı kâr elde etmektir. Buna karşılık üretim faaliyetlerinden doğabilecek riski de üstlenir.

– Sermaye (Kapital), mal ve hizmet üretimini destekleyen servet, sermaye (kapital) adını alır. Sermaye, üretimde yararlanılan para ve parasal değeri olan her tür donanımı ifade eder. Paraya dönüşebilen hisse senedi, bono gibi değerler ya da bir fabrikadaki makine, bina, araç-gereç sermaye olarak nitelenir.

– Doğal kaynaklar, doğadan elde edilen, doğrudan veya işlenerek kullanılan her tür maddeyi içerir. Temel doğal kaynaklar toprak, su, mineral maddeler ve ağaçlardır. Ekonomik bir kaynak olarak doğa, nicelik olarak ve içerdiği hammadde açısından sınırlıdır, arttırılması, belli bir düzeyin üstüne çıkarılabilmesi söz konusu değildir. Bu üretim faktörünün işletmeler tarafından özenli olarak kullanılması, kendi çıkarları ve insanlığın çıkarları için kaçınılmazdır.

– Teknoloji, mal ve hizmet üretimi için kullanılan yöntemlerdir. İnsanın çalışmasını geliştirmek ve üretim yeteneğini arttırmak için, bilginin üretilmesi ve uygulanması olarak da tanımlanabilir. Gelişmiş bir teknoloji, daha yararlı ve yüksek nitelikli malların, daha etkili yollarla üretimini sağlar.

Üretim öğelerinin, işletme faaliyetlerine etkisi nedir?

“Siyah beyaz fotoğraf filminden dijitale” başlıklı örnek olayımızdaki işletmenin faaliyetlerini sürdürebilmesi için, bir çok kişinin filmlerin alım ve satımında çalışması gerekir. Girişimcilerin işlerinin başında bulunması, çeşitli düzeylerde yöneticilerin pazarlama, finansman, tedarik gibi konularda gerekenleri yapmaları, çalıştırdıkları kişileri doğru yönde yönetmeleri gerekecektir. Böylece yoğun biçimde emek faktörünün kullanılması gerçekleşecektir.

Öte yandan, işletmenin kurulması için gerekli her türlü donanım, araç gereç ve parasal kaynaklar işletmenin sermayesidir. İşletme belli bir alanda çalışacak, çeşitli biçimleriyle doğal kaynakları kullanıp, değerlendirecektir. İşletmenin alım satımını yaptığı çeşitli filmler, sürekli geliştirilen teknoloji sayesinde daha nitelikli ve gereksinmeleri daha ileri düzeyde karşılayan bir yapıya ulaşmaktadır. Sonuç olarak, işletmemiz emek, doğa, sermaye, girişimci ve teknoloji faktörlerini çeşitli düzeylerde değerlendirerek varlığını sürdürmektedir.