Perakende Okulum Mağazacılığı Uzmanından Öğrenin
Para ve maddi üretim araçları, bir işin başarısında, yalnız başlarına başarı etmenleri oluşturmamaktadır. Çünkü her işletme personele, yani beşerî faktörlere ihtiyaç duyar ve bu faktörün önemini küçümseyemez. Bu nedenle birçok aile işletmelerinde gelecekte tepe yönetimine kimin getirileceği konusu ve bunun garantiye alınması hususu temel sorunu oluşturmaktadır. Ülkemizdeki Türk aile şirketlerinde de aynı konu önemli bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Bunun yanında işe uygun yetenek, bilgi ve becerideki personelin istihdamı (işe alınması) için yöntemler geliştirmek ve personelin, gerek mesleki ve gerekse de yönetsel bilgi ve becerisini geliştirecek eğitim tedbirlerine başvurmak gereklidir.
İşletme analizlerinde işgücü ve yönetici personel açısından incelenecek güçlü ve zayıf olunan noktaların değerlendirilmesi hususuyla ikinci konuyu oluşturmaktadır. Özellikle anahtar nitelikteki kadroları dolduran yönetici personelin her biri için kesin bir bilgi ve beceri değerlemesine gitmek kaçınılmaz olmaktadır. Her şeyden önce, örneğin; pazarlama yöneticisi, satışlar ve işletmenin kârlılığını arttırmaktan yoksun bir nitelikteyse yeni bir ürünü piyasaya sunmak neye yarayacaktır. Uygulamada çok az işletme, işe uygun personelin seçimi ve işe yerleştirilmesi için mükemmel olanaklara sahiptir.
Bundan sonra, işletmenin sorumlu yöneticileri, işe alınan kişilerden nasıl yararlanabileceklerini düşünmek zorundadırlar. O takdirde, iyi bir işe alma organizasyonunun uygun bir dağılımı izlemelidir. Bu kısımla ilgili olarak da bir değerleme listesi vereceğiz.
Vermiş olduğumuz liste endüstri ilişkileri ve personel faaliyetlerinin rakiplere oranla güçlü ve zayıf yönlerini analiz etmeye yarayacaktır. Personel ve endüstri ilişkileri bölümünün etkin faaliyetleriyle diğer bölüm yöneticileri arasındaki işbirliği, stratejik avantajları sağlayacak sonuçları doğuracaktır.
Bazı işletmeler, yüksek kaliteli ve çok verimli sadık personel ve yöneticileri işe alır ve çalıştırırlar. Örneğin; Amerika Birleşik Devletlerinde IBM, General Electric ve Texas Instruments gibi işletmeler bu konuda isim yapmışlardır. Bu personel tüm işletme fonksiyonlarıyla ilgili kararları aldıkça bu işletme için yaşamsal bir avantaj olabilmektedir. Hatta bu uğurda, bazı işletmeler, diğer firmaları satın alır ve onlarla birleşirken, sadece onların yüksek kaliteli yöneticileri ve personeli nedeniyle bu kararı verebilmektedir.
Ayrıca, güçlü sendikal faaliyetlerin olduğu endüstri alanlarında çalışan firmaların, stratejik bir dezavantaja sahip olduğu söylenebilir. Bu durum, hem grev ve lokavt riskini arttırmakta hem de direkt işçilik maliyetlerinin artışına neden olmaktadır.
Şimdi, endüstri ilişkileri ve insan kaynaklarıyla ilgili olarak hazırladığımız stratejik avantaj etmenlerini gözden geçirelim. Rakiplere oranla güçlü zayıf tarafları ortaya koyalım.
– Yönetici ve icra personeli rakip işletmelere göre yüksek kalitede midir? (bilgi, yetenek, tecrübe ve eğitim düzeyi bakımından),
– Personel kadroları işletmenin faaliyetleri ve gelişme stratejilerine uyum sağlayabilecek miktar ve kalitede midir?
– Yöneticilerin fonksiyonel alanlarındaki teknik bilgi ve tecrübeleriyle yöneticilik bilgileri arasındaki denge: Yöneticiler, üst kademelere terfi edebilecek şekilde eğitilerek hazırlanmışlar mıdır? Üst kademe yöneticileri, takım ruhunu benimsemiş (bir işbirliği şeklinde) birlikte çalışma alışkanlıklarına sahip midirler? Rakiplerle kıyaslanırsa durum nasıldır?
– Sendikalarla etkili bir ilişki kurulabilmiş midir? Rakiplerle kıyaslanırsa durum nedir?
– Etkili ve verimli insan kaynakları fonksiyonu ve politikaları: İşe alma, motivasyon, değerleme ve terfi, eğitim ve geliştirme, ücretlendirme ve diğer sosyal imkânları rakiplere kıyasla nasıldır?
– Ücretlendirme, işgücü devri ve devamsızlıkları gözönünde bulundurarak düşük işgücü maliyetlerinin durumu rakiplere oranla nasıldır?
– İşgörenlerin işletmeye olan bağlılığı ve sadakat derecesi nasıldır?
– İşletmenin sahip olduğu kurmay ve danışma (müşavir) personelinin miktarı, kalitesi ve onlardan yararlanma durumu nedir?
İşletmenin, güçlü bir sendikayla karşı karşıya olmasına rağmen, bu örgütlerle iyi ilişkiler geliştirilebilmesi, işletme için olumlu bir stratejik avantaj yaratacaktır. Ayrıca personelin iyi seçilmesi, iyi eğitilip, iyi bir şekilde motive edilmesi stratejik gelişme plânımızın yaşamsal olan odak noktasını oluşturmaktadır. Eğer bu hususlar mevcut değilse stratejik faaliyetlerimiz önemli ölçüde sınırlanmış olacaktır.